“Is het wel echt een Kunstroute?” vragen theatermaker Monique Hoving en kunstenares Anush Martirossian zich hardop af. Aan tafel in Club Kleurrijk in de Gibraltarstraat praat ik met hen over de nieuwste Bos en Lommerproductie Ik was niet van plan te blijven. “Je beleeft verhalen, er is zang, er is film, er is een voorstelling en er zijn kunstinstallaties. Voor ieder wat wils.”

En genoeg voor ons om over te praten!

Ik was niet van plan te blijven is een echt Bos en Lommerverhaal. Podium Mozaïek wilde 50 jaar migratie in de buurt in beeld brengen. Dit resulteerde in een intense samenwerking tussen buurtbewoners en kunstenaars. Door middel van culturele interventies hebben kunstenaars contact gelegd met mensen uit de buurt. “Een culturele interventie?” vraag ik verbaasd. Monique legt uit:

“We hebben op de markt gestaan met een groot, geschilderd scherm. We hadden thee, muziek en hapjes. Voorbijgangers konden voor het scherm op de foto. In Podium Mozaïek hadden we een waarzegster, mensen werd hun verleden voorspeld in ruil voor hun persoonlijke verhaal. Ook hebben we in bakkerij Yunus gestaan met een portrettekenaar. Terwijl mensen op hun beurt wachtten, werd hun portret getekend in ruil voor een korte geschiedenis. Zo hebben we contact gelegd met heel veel verschillende mensen. Jong en oud, eerste, tweede en derde generatie. We hebben een rijkdom aan verhalen verzameld. De kunstenaars hebben deze verhalen verbeeld, soms alleen fragmenten en soms ook samengevoegde verhalen. De interventies zijn stuk voor stuk heel waardevol geweest. We zijn echt de straat op gegaan en het is gelukt om een verbinding te maken met mensen die ons helemaal niet kenden. Ze hebben hun verhaal met ons willen delen.”

Zo is de Kunstroute geboren. Het is een bijna twee uur durende tocht door Bos en Lommer, met een voorstelling van een half uur en op verschillende locaties film, zang of installaties. Ook laat fotograaf Kadir van Lohuizen zijn expositie zien. Tijdens de route gebeurt er ook nog van alles, maar daar willen de dames niets over verklappen!

Monique is trots op de kunstenaars. “Het proces bij de kunstenaars is iets heel moois. Je ziet hoe de verhalen binnen komen, hoe ze er mee aan de slag gaan en hoe het gaandeweg verandert in iets tastbaars. Ik heb de verhalen zien groeien.”

Op de vraag voor wie de Kunstroute is opgezet, vertelt Anush over haar eigen project. Ze heeft zich gericht op verhalen van jongeren en op hun strijd zich in twee culturen thuis te voelen. “Ik hoop dat er veel jongeren komen die zich in de verhalen herkennen. Maar ik hoop ook dat de ouders komen en dat ze geraakt worden door de verhalen die voor hun eigen kinderen kunnen gelden.” Monique voegt hier aan toe: “Ik hoop dat er veel buurtbewoners komen. Mensen voor wie alles nieuw is en die door de verhalen verrast worden. Het zijn namelijk echte en eerlijke verhalen.”

Door de verhalen van buurtbewoners is het een echt Bos en Lommerverhaal geworden. Maar Monique geeft toe dat het in elke buurt verteld kan worden. Podium Mozaïek was een belangrijke ingang in de buurt. “Maar”, zegt Monique, “ik had het ook aangedurfd om dit vanuit een koffiehuis te starten. Het belangrijkste is dat je een band creëert met de mensen.”

Twee verhalen zijn Monique’s favoriet. Het verhaal van slager Fikret is prachtig en mythisch. Het verhaal van een ander gezin geeft het verlangen naar verbondenheid met de omgeving goed weer. Het gezin bestaat uit moeder, die graag terug wil naar haar geboorteland, uit vader die in Nederland wil blijven. En drie zussen, van wie er een activiste is, een ander een traditioneel leven leidt en de derde zus met een Nederlander getrouwd is. Reken maar dat zo’n gezin boordevol bijzondere verhalen zit!

Ook nieuwsgierig geworden? De kaartjes kosten 8 euro. Op 10 april wordt de Kunstroute feestelijk geopend. Tot 17 mei kun je Ik was niet van plan te blijven zelf beleven.

Locatie: Podium Mozaiek (opening en start Kunstroute)

Tekst en foto: Suzan van Otterdijk