Kees van Ruyven is weer terug op de plek waar hij ooit begon als student. Nu als mededirecteur van WOW Amsterdam, hostel, restaurant en broedplaats voor jong talent.
In Amsterdam worden veel (internationale) kunstenaars opgeleid en als ze klaar zijn vallen ze in een gat omdat er geen betaalbare woningen zijn. Veel internationaal talent keert terug. Kees: “Jammer dat ze omwille van gebrek aan betaalbare huisvesting Amsterdam zouden verlaten. De vraag was om die kunstenaars een plek te geven. Er werd een concept bedacht: het gebouw aan de Wiltzanghlaan waar ooit een HTS zat, zou een hotelfunctie krijgen. Daar bleek het uitermate geschikt voor. Core business werd een hostel plus 50 studio’s waar kunstenaars tijdelijk kunnen logeren tegen een maatschappelijk budget. Wij nemen aan dat zij na die periode hun plek op de reguliere woningmarkt wel kunnen vinden. De rest is hostel, een commerciële poot met 350 bedden waar geld mee moet worden verdiend om de maatschappelijke functies en de culturele programmering te exploiteren. . Dat vindt plaats in de bovenste twee verdiepingen. Daaraan gekoppeld is een restaurant. De bezoekers moeten ook ontbijten. Er bevinden zich ook een aantal broedplaatsruimten voor kunstenaars. En stadslandbouw in de Plantage op de binnenplaats. De productie daarvan wordt geleverd aan het restaurant. Culturele programmering is derde poot: WOW als een platform of podium van en voor kunstenaars met een uitstraling die op de hele stad en ook internationaal van betekenis is. Het Podium op het plein dat door studenten van de academie van Bouwkunst is gerealiseerd symboliseert deze functie voor allerlei initiatieven.”
Marlies Buurman werkt als programmeur bij WOW: “We zetten een geraamte, een basisprogramma neer en we zien nu al dat mensen daar op aanhaken. Bolo belooft bijvoorbeeld, een initiatief dat sociale cohesie bevordert. Wij staan heel erg open voor initiatieven uit de buurt.” Kees: “Ze weten ons nu al te vinden. Marlies investeert vooral ook in het netwerk, niet alleen in de stedelijke kunstinstellingen, maar ook in de buurt, zoals Podium Mozaïek en Cascoland.”
Kees: “Je ziet vooral dat bezoekers van het hostel de stad ingaan. Ze komen toch voor het centrum. De kunst is hoe ze te binden aan deze buurt. En daar speelt de buurtprogrammering een belangrijke rol in. Die internationale gemeenschap die hier logeert is niet makkelijk te bereiken. Daarom hebben wij besloten Engels als voertaal te gebruiken voor onze communicatie-uitingen omdat we eigenlijk een heel internationaal publiek hebben.”
Aan de andere kant legt Kees uit dat WOW ook een relatie met de omgeving aangaat: “We moeten verankerd zijn in de buurt, zorgen voor vertrouwen. Buurtbewoners komen hier niet vanzelfsprekend binnen. Maar we werken er wel aan dat mensen, bijvoorbeeld leveranciers van diensten en goederen als gordijnen maken en nachtwakers uit deze buurt komen. Ook zien we dat bewoners ons restaurant gaan bezoeken, met gasten kennismaken en die onder de arm nemen de buur en stad in. Stel dat een groep meiden mode wil maken dan kunnen wij ze koppelen aan kunstenaars die daar mee bezig zijn. Of mensen die willen koken, kunnen straks hier in het restaurant terecht. We willen langs organische lijnen kijken wat de buurt nodig heeft en wat wij nodig hebben en dan heel praktisch die verbindingen maken waar beide partijen wat aan hebben. Dan groeit er vertrouwen. Een andere manier is om dat via een buurtfeest of een markt te organiseren. Dan faciliteer je activiteiten en zorg je ervoor dat buurtbewoners wat van hun gading kunnen vinden. Dat is wat anders dan specifiek voor een doelgroep uit de buurt iets gaan doen, bijvoorbeeld cursussen gaan organiseren, dat zien wij niet als onze taak
Marlies: “Kunst is niet direct het middel waarmee je mensen uit de buurt trekt, er zijn natuurlijk wel talloze manieren waarop je ze ervoor kunt interesseren. Bijvoorbeeld via een voedselmarkt waarbij mensen hun zelfgemaakte eten verkopen en ze zo toch interesseren voor wat er binnen gebeurt. Zodra we kinderoptredens van kinderen uit de buurt programmeren komen daar heel veel ouders op af, die bezoeken zo’n voedselmarkt en vervolgens doen ze ook mee aan de rondleiding door het gebouw.”
Bij WOW is ook plek voor innovatie volgens Marlies: “We zijn heel erg op zoek naar jong talent dat we een podium willen geven. We zoeken naar kruisbestuiving tussen verschillende disciplines. Een eerste tentoonstelling die we hier laten zien, is in samenwerking met Jeroen Junte, recensent van de Volkskrant, schrijver van boeken over design. Met hem gaan we allerlei stoelen laten zien van jonge ontwerpers die bezig zijn met materiaalexperimenten. Dat lijkt mij leuk. Jonge ontwerpers die experimenteel bezig zijn en nieuwe technologieën gebruiken. Of modeontwerpers die met cross-overs bezig zijn. Bijvoorbeeld een jurk met geïntegreerde zonnecellen, waarmee je lopend in de zon je telefoon kunt opladen. Dat is ook nog eens een knipoog naar het HTS-verleden van dit gebouw!”
Het oude gebouw van de HTS stond jaren leeg. Tot twee maal toe maakte een woningbouwvereniging plannen maar toen brak in 2008 de crisis uit waardoor die niet meer gingen investeren buiten de sociale woningbouw. De gemeente Amsterdam zat met het gebouw in zijn maag. Naar aanleiding van de vraag van Amsterdamse kunstinstellingen iets te verzinnen voor pas afgestudeerde kunstenaars op zoek naar een woning, bedacht Sandra Chedi het hotelconcept. Bureau Broedplaatsen betrok haar bij de plannen voor het gebouw. Zij zag potentie in het gebouw en belde Kees om mee te denken en het ontwikkelingsproces te trekken. Inmiddels runnen ze WOW samen.
Wiltzanghlaan 60
Schrijf je hier in voor de nieuwsbrief van WOW!
Foto’s: Nienke Laan
Tekst: Arjan van Oorsouw
Goed verhaal !